Strijd tegen Mestoverschot – Nederland presenteert een maatregelenpakket

De Nederlandse minister van Landbouw wil de binnenlandse mestmarkt ontlasten, onder meer door de verhoging van de stikstofcorrectiefactor.

Nederland: Minister van Landbouw Femke Wiersma heeft een maatregelenpakket gepresenteerd om de binnenlandse mestmarkt te ontlasten. Volgens Agra-Europe (AgE) wordt voorgesteld om de zones zonder uitzonderingen rond stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden te verkleinen van 250 meter naar 100 meter. Dit staat in een brief van de minister aan de Tweede Kamer. Vanaf 2025 kunnen boeren, van wie de percelen voor meer dan de helft of geheel buiten de 100-meterzone liggen, weer een uitzonderingsregeling voor het gebruik van mest aanvragen.

Daarnaast wil de minister per 1 januari 2025 de zogenaamde stikstofcorrectiefactor verhogen van 10,1% naar 14%. Zij rechtvaardigt deze aanpassing met nieuwe wetenschappelijke inzichten. De correctiefactor weerspiegelt het aandeel gasvormige verliezen van meststoffen tijdens de opslag. Door een opwaartse correctie zouden boeren binnen de norm van 170 kilogram stikstof per hectare meer mest kunnen toepassen.

Mestverwerking wordt bevorderd
Extra verlichting op de mestmarkt moet komen van de export van verwerkte mest. Daartoe wil Wiersma de mestverwerking financieel ondersteunen, met als speerpunt onder andere de bouw van installaties voor het pelletiseren van mest. Ook moeten mestverwerkingsinstallaties sneller worden goedgekeurd. Verder wordt een speciaal afgezant aangesteld om nieuwe afzetmarkten voor verwerkte mest in het buitenland te verkennen. De minister rekent hierbij ook op de steun van de Nederlandse landbouwraden, maar erkende tegenover AgE dat deze maatregelen de mestmarkt mogelijk nog niet volledig zullen ontlasten.

Nieuwe regeling voor vrijwillige bedrijfsbeëindiging
Daarom werkt het ministerie aan een nieuwe regeling voor vrijwillige bedrijfsbeëindiging, die naar verwachting begin 2026 in werking zal treden. Op dit moment voorziet de EU-ontheffingsregeling voor Nederland erin dat de nationale plafondproductie voor mest in 2025 wordt verlaagd naar 135 miljoen kilogram fosfaat en 440 miljoen kilogram stikstof, wat 10% minder is dan het huidige jaar. Om te voorkomen dat dit plafond wordt overschreden, stelt Wiersma een procentuele vermindering voor van fosfaat-, productie- en veerechten bij de overdracht van bedrijven aan niet-familieleden. Concreet gaat het om een vermindering van 30% voor melkveebedrijven, 25% voor varkensbedrijven en 15% voor pluimveebedrijven.

Nederlandse boeren op de goede weg
Minister Wiersma ziet dat Nederlandse boeren al op de goede weg zijn. In veel gevallen wordt al bijgedragen aan het naleven van de plafonds, bijvoorbeeld door efficiëntere voederstrategieën. Ook de bestaande regels voor het vrijwillige beëindigingsprogramma voor veehouders hebben effect gehad. Daarnaast blijft zij aandringen op een zo snel mogelijke EU-goedkeuring van stikstofmeststoffen verkregen uit mest (RENURE, “REcovered Nitrogen from manURE”). Tot die tijd zouden nationale wetten en regels volgens AgE de weg moeten vrijmaken voor de snelle toepassing van deze producten. Bovendien worden er onderzoeksprojecten gesteund die zich richten op de verwerking van dierlijke mest tot potgrond.